İHRACAT VE İTHALAT DENGEMİZ NASILDIR?

    Sevgili dostlarım! Allah (cc), her şeyi zıttı ile iki yaratmıştır. Gece ile gündüz, güzel ile çirkin, tatlı ile acı, güzel ile çirkin gibi.

    Hükümet ve mensupları her yerde; yazılı ve görüntülü basında hep, İHRACATIMIZIN nereden nereye geldiğini anlatmaktalar. İhracatın geçen yıllara göre artış rakamlarını vererek de kendilerine övünç çıkarmaktalar, ne kadar da başarılı olduklarına vurgu yapmaktalar.

    Bu doğrudur. İhracatımız geçen yıllara göre hatırı sayılır artış göstermiştir. İnkâr mı edelim, gerçekleri görmeyelim mi?

    Madalyonun bir de öbür yüzüne bakmak gerekmez mi orası nasıl diye?

    Bu konuları incelerken toplamına bakmak gerekir. Yani hem ihracat hem de ithalat ikilisine.

    Buna toplam talep dersek ki öyle dememiz gerekir. İthalat da, ihracat ta bir talep işidir.

    Öyle ise iç ve dış talep olarak ayrıştırmak ve incelemek gerekiyor. Türk ekonomisinde iç talebin canlılığı ön plana çıkmaktadır. Öyle ya da böyle, vatandaş daima talep etmekte! Ama gel gör ki, dış talep kriz nedeniyle daha zayıf kalmaktadır.

    Dış talebin iki asıl unsuru vardır: İhracat ve ithalat. Türkiye ekonomisinde Ocak-Mart 2011 döneminde DIŞ TİCARET AÇIĞI artmış. İhracatın ithalatı karşılama oranı ülkemiz aleyhine gelişmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı düşmüştür. Mart 2010 döneminde ithalatı karşılama oranı yüzde 65.9 iken bu oran Mart 2011 döneminde yüzde 54.7 olarak gerçekleşmiştir.

    Bu, şu anlama gelmektedir. Mart 2010 da ihracatımız ithalatımızın yüzde 65.9 unu karşılarken; Mart 2011 de ancak yüzde 54.7’ni karşılayabilmektedir. İki yılın arasındaki fark bile yüzde 14.8 lik bir açığı ifade etmektedir.

    Bir başka deyişle Türkiye, yaptığı ithalatın yüzde 55’ni İHRACATTAN elde ettiği dövizle ödeyebilmektedir. Dış ticaret açığının artmasının başlıca sebebi ithalatımızın ihracatımızdan çok fazla olmasıdır. Bununda en büyük etkeni dünyadaki siyasi krizler nedeniyle petrol ve doğalgaz fiyatlarının artışıdır. Ocak-Mart 2010 döneminde ham petrolün varili 76 $ iken, Ocak-Mart 2011 döneminde ise varilin 100 $ ‘dan fazla olmasıdır.

    Ocak-Mart 2010 İHRACATIMIZ; 26.0 milyar $ iken İTHALATIMIZ; 38.49 milyar $ olmuştur. Açık 12.49 milyar $ dır. Ocak-Mart 2011 döneminde İhracatımız; 31.47 milyar $ olurken İthalatımız; 56.06 $ olmuştur. Aradaki açık 24.59 Milyar $ dır. Bunun neresi *başarı, bunun neresi İHRACATIN artırılmasıdır. Açık, her geçen dönem daha da açılarak aleyhimize işlemektedir. İhracatın ithalatı karşılama oranı her yıl gerilemekte ve ülkemiz aleyhine gelişmektedir.

    Ocak-Mart 2010 dönemi ile Ocak-Mart 2011 dönemini karşılaştırdığımız da dış ticaret açığı İKİ KAT artmıştır.

    Yıllık bazda incelediğimizde son yıllarda dış ticaret açığı sürekli artmıştır. Bunun nedeni global krizler olduğu kadar içerde de aşırı lüks araç alımları, seçim ekonomisi uygulamaları, ihalelerde yapılan yanlış hesaplamalar ve aşırı devlet harcamaları olarak karşımıza çıkmaktadır.

    Türkiye ihracatının yüzde 40 kadarını AB ülkelerine yapmaktadır. Başta İspanya, Portekiz, İtalya ve Yunanistan olmak üzere bu birliğin üyeleri ekonomik krizlerle boğuşmaktadır. Bu durum elbette bizim İhracatımızı olumsuz etkilemektedir.

    2004 de İhracatımız; 63.17 milyar $, İthalatımız 97.54 milyar dolar dış ticaret açığımız – 34.37 milyar dolar. 2007’de ihracatımız 107.23 milyar $ iken ithalatımız 170.06 milyar $ dır. Açık – 62.79 milyar $. 2010’da ihracatımız 113.98 milyar dolar olurken ithalatımız 185.54 milyar $ olmuştur ki açık -71.56 milyar dolardır.(*)

    Hükümet ve ekonomiden sorumlu Bakanlarımız, bu tablo ile övünmekteler. Onlar sadece İHRACATI baz alıyorlar. Ya İTHALAT ondan hiç bahsetmiyorlar.

    Eğer bunun adı başarı ise başarısızlığın tarifi nedir ve nasıldır?

    Esen kalınız.

    (*) Kaynak: TÜİK’in Raporları

Nazım PEKER
Eğitimci-Yazar
nzmpeker@hotmail.com

06 Şubat 2012